ارزیابی ارقام گندم نان تحت شرایط نرمال و تنش خشکی از نظر صفات زراعی

Authors

  • حسن زینالی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • سیدعلی پیغمبری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • محمدرضا بی‌همتا پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • مریم فروزانفر پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
Abstract:

به منظور شناسایی منابع تحمل تنش خشکی در گندم نان، تعداد 30 ژنوتیپ گندم نان در دو آزمایش جداگانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که ارقام اختلاف معنی داری را برای اکثر صفات دارند. در شرایط فاقد تنش خشکی ژنوتیپ­های C-81-10، پیشتاز، الوند، روشن و هیرمند و در شرایط واجد تنش خشکی ارقام داراب 2، پیشتاز، آذر 2 و چناب از بیشترین عملکرد دانه برخوردار بودند. بنابراین به­نظر میرسد، رقم پیشتاز دارای پتانسیل کشت در هر دو محیط است. تنش موجب کاهش در اکثر صفات مورد اندازه گیری شد و بیشترین کاهش در عملکرد دانه دیده شد. تجزیه علیت صفات مشخص کرد که در محیط بدون تنش صفات وزن سنبله اصلی، ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور، وزن هزاردانه و تعداد پنجه اهمیت بیشتری دارند ولی در محیط دارای تنش، صفات تعداد سنبله بارور و وزن هزاردانه از اهمیت بیشتری برخوردارند. تجزیه کلاستر برای دو محیط بدون تنش و تنش انجام شد. ژنوتیپ­ها در محیط بدون تنش به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول شامل ژنوتیپ­هایی بود که از لحاظ اکثر صفات دارای مقادیر بالایی بودند و گروه دوم ژنوتیپ­هایی را در بر­می­گیرد که از نظر اکثر صفات در حد پایینی قرار داشتند. در محیط دارای تنش نیز ژنوتیپ­ها به دو گروه قرار گرفتند ولی در این شرایط ژنوتیپ­های گروه اول از نظر عملکرد دانه، تعداد دانه و پنجه، وزن هزاردانه و شاخص برداشت و ژنوتیپ­های گروه دوم از لحاظ ارتفاع بوته، دیررسی، تعداد پنجه و کارایی انتقال مجدد دارای ویژگی­های بالایی بودند که این امر نشانگر وجود اثر متقابل ژنوتیپ- محیط بوده و لزوم ارزیابی ارقام را در هر دو شرایط نرمال و دارای تنش گوشزد می­کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی ارقام گندم نان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی آخر فصل از نظر صفات زراعی

     In order to study the effect of drought stress and determination of effective traits on grain yield of wheat in normal and terminal drought stress conditions, 82 wheat genotypes were studied in two separate experiments using randomized complete block design with three replications during cropping season 2011-2012. Drought stress was applied in heading stage by limited irrigation. Set of 22...

full text

ارزیابی ارقام گندم نان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی آخر فصل از نظر صفات زراعی

به منظور مطالعه اثر تنش خشکی و تعیین صفات مؤثر بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری کامل و تنش رطوبتی انتهای فصل روی صفات مختلف گندم، 82 ژنوتیپ گندم نان به صورت دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 90-1389 مورد مطالعه قرار گرفتند. اعمال تنش خشکی در مرحله ظهور سنبله به صورت کم­آبیاری صورت گرفت. مجموع 22 صفت شامل عملکرد و اجزای عملکرد اندازه­گیری شدند. تجزیه واریا...

full text

ارزیابی ارقام گندم بهاره از نظر صفات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و زراعی تحت تنش خشکی

For evaluation of the reaction twenty of spring wheat cultivars under complete irrigation (control) and drought stress condition starting before booting stage, an experiment was conducted in split plot basis of Randomized Complete Block Design with 4 replications in two cropping years (2010-2011 and 2011-2012) in research farm of Agriculture Faculty, University of Tabriz. The results of varianc...

full text

ارزیابی تنوع ژنتیکی توده‌های بومی گندم ایران از نظر برخی صفات زراعی تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی (دیم)

در این پژوهش تنوع ژنتیکی و نقش برخی صفات زراعی در عملکرد دانه 218 توده­ بومی گندم ایران در قالب طرح آلفا-لاتیس با دو تکرار تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران در سال زراعی 96-1395 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس داده­ها، حاکی از وجود تفاوت معنی­دار بین توده­ها از نظر صفات فنولوژیکو فیزی...

full text

تجزیه ژنتیکی عملکرد و صفات زراعی گندم نان تحت شرایط تنش و بدون تنش خشکی

تنش خشکی از مهم ترین تنش های محیطی است که عملکرد دانه را تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به اینکه عملکرد دانه حاصل اثر متقابل تعداد زیادی از صفات گیاه و محیط است، بنابراین صفات مورفولوژیک و زراعی مرتبط با آن، که ازنظر ژنتیکی دارای پیچیدگی کمتری هستند، می تواند به عنوان معیار گزینش در شرایط محیطی مدنظر قرار گیرد. در این تحقیق دو تلاقی کویر×شیراز و آذر?×شیراز انجام شد (شیراز والد حساس، کویر و آذر?...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 3

pages  33- 46

publication date 2011-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023